تهران- ابتکار ورامین: حذف تیم ملی فوتبال ایران از مسابقات جام ملت های آسیا در استرالیا، امواجی از حمایت یا انتقاد علیه سرمربی تیم ملی برانگیخته و موضوع ادامه یا قطع همکاری با وی این روزها به یکی از مهمترین بحث های ورزشی تبدیل شده است.

کارلوس مانویل بریتو لیال کی روش سرمربی پرتغالی تیم ملی فوتبال پس از ناکامی در جام ملت های آسیا عصر دوشنبه ششم بهمن ماه به همراه بازیکنان و کادر فنی تیم ملی به ایران بازگشت.

در حالی که روزهای گذشته بسیاری از کارشناسان، اهالی فوتبال و طرفداران آن، مرد پرتغالی فوتبال ایران را هدف انتقادات خود قرار داده اند، نکته ی قابل تامل استقبال شمار قابل توجهی از فوتبالدوستان از سرمربی و بازیکنان تیم ملی بود.

در شرایط کنونی، جامعه ی فوتبالی ما در ۲ سوی مرز قضاوت کارنامه ی کی روش قرار گرفته است. شماری با تاکید بر ناکارآمدی این مربی، خواهان گرفتن زمام هدایت تیم ملی از دست وی و دسته یی دیگر خواهان ادامه ی کار کی روش هستند.

کی روش که سابقه ی مربیگری در تیم باشگاهی مطرح «رئال مادرید» و تیم های ملی فوتبال «آفریقای جنوبی» و «پرتغال» را در کارنامه ی خود دارد، از ۱۶ فروردین ماه سال ۱۳۹۰ هدایت تیم ملی فوتبال کشورمان را بر عهده گرفت. هر چند قرارداد وی پس از حذف ایران در دور مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل به پایان رسید ولی این مربی با تمدید پرحاشیه ی قرارداد، کار خود را در تیم ملی فوتبال ادامه داد.

پس از جام جهانی، کی روش به همراه تیم ملی در مسابقات جام ملت های آسیا ۲۰۱۵ شرکت کرد ولی با باخت جمعه ی گذشته ی تیمش در برابر تیم ملی عراق نتوانست به جمع چهار تیم برتر رقابت ها راه یابد. همین مساله سبب شد تا نظرهای متفاوتی در مورد کارنامه ی عملکرد وی ارایه شود.

*** منتقدان چه می گویند؟

منتقدان بر این باورند کی روش یک مربی با تفکرات دفاعی نتیجه گرا است. آنها اعتقاد دارند الگوی کی روش شاید در مقابل قدرت های بزرگ فوتبال جهان برای ما کارایی داشته باشد ولی در سطح فوتبال قاره ی آسیا که ایران یکی از مهمترین قدرت های آن محسوب می شود، نمی توان به این روش محافظه کارانه تکیه کرد.

مهدی پاشازاده مدافع پیشین تیم ملی و باشگاه استقلال تهران ۲۹ آبان ماه و بعد از بازی دوستانه ی ایران و کره جنوبی در گفت و گو با «باشگاه خبرنگاران جوان» گفت: تفکرات دفاعی کی روش آزار دهنده است و برای تیمی که مدعی قهرمانی در آسیا است نمی تواند موثر باشد.

بیژن ذوالفقار نسب کارشناس و مربی فوتبال، شنبه چهارم بهمن ماه یعنی یک روز پس از شکست و حذف تیم ملی در گفت وگو با خبرگزاری «فارس» اظهار کرد: اعتقاد دارم ایران بازی ها را به تیمی واگذار کرد که اصلا انتظارش را نداشتیم. عراق فاقد هر نوع تشکیلات سازمان یافته مثل لیگ و … است. اگر به ژاپن و استرالیا می باختیم جای نگرانی نبود اما اینجاست که باید دلیل باخت را تحلیل کنیم.

حمید درخشان سرمربی تیم فوتبال پرسپولیس نیز روز شنبه در مصاحبه یی با سایت تحلیلی – خبری «کاپ» با انتقاد از عملکرد چهار ساله ی کی روش در ایران گفت: مربی خارجی باید تاثیرش را در کیفیت بازی تیم ملی بگذارد. دفاع کردن را همه مربیان بلدند ولی در خلق موقعیت و ساختار موقعیت چه تغییراتی به وجود آوردیم؟ دفاع کردن بخشی از فوتبال است اما زیبایی فوتبال همه به دفاع کردن نیست.

برخی از منتقدان بر این باورند هر چند در سال های گذشته مدیریت کی روش نظم خاصی به تیم ملی داد ولی این مربی هیچ اعتقادی به لیگ ایران نداشت تا جایی که بسیاری از بازیکنان تیم ملی را فقط بر حسب شاغل بودن در لیگ های خارج از کشور انتخاب کرد.

به گزارش برخی رسانه ها، «امیر قلعه نوعی» سرمربی تیم فوتبال استقلال تهران در واکنش به چینش ترکیب تیم ملی برای بازی ایران و بحرین در چارچوب جام ملت های آسیا این پرسش را مطرح ساخته که اگر کی روش نمی خواست از ملی پوشان استقلال استفاده کند و آنها در برنامه ها و ترکیب کی روش جایی نداشتند چرا این همه بازیکن را از استقلال با خود به استرالیا برد؟ کی روش با این کارش نه خودش از آنها بهره برد و نه اجازه داد استقلال از بازیکنانش استفاده کند.

علی پروین از پیشکسوتان فوتبال کشورمان هم در نخستین روز از بهمن ماه در مصاحبه با روزنامه ی «خبر ورزشی» با انتقاد از دخالت های کارلوس کی روش در برنامه های فدراسیون فوتبال گفت: باید فدراسیون، کی روش رو کنترل کند، نه اینکه این مربی فدراسیون را اداره و در برنامه ریزی های آن دخالت کند.

از دید منتقدان، مشکل کی روش تنها بی توجهی به قوانین لیگ و شیوه ی بازی نازیبای تیم ملی در مسابقات مختلف نیست بلکه دستمزد وی با نحوه ی عملکرد و کارنامه اش در تیم ملی همخوانی ندارد. طبق برخی شنیده ها، کی روش و دستیارانش حقوقی ۱۷ میلیارد تومانی در سال داشته اند.

پاشازاده پس از حذف ایران از مسابقات جام ملت های آسیا به «ایسنا» گفت: به شخصه اعتقاد دارم اگر قرار است کی روش از ایران برود و میزان پولی که به او می دادند به کس دیگری نیز بدهند کار اشتباهی است، زیرا پولی که بابت قرارداد کی روش به وی پرداخت شده را می توان در بخش پایه و تیم های امید سرمایه گذاری کرد.

برخورد نامناسب با ستاره های تیم ملی و پیشکسوتان فوتبال یکی دیگر از محورهای انتقادات به سرمربی تیم ملی است. منتقدان، واکنش تند کی روش به سخنان اخیر سرمربیان پرسپولیس و استقلال را نمونه یی از این دست برخوردهای نامناسب می دانند.

به گزارش روز یکشنبه ی خبرگزاری «مهر»، «شاهرخ بیانی» بازیکن پیشین تیم ملی و از اعضای کادر فنی باشگاه استقلال تهران در واکنش به این سخنان سرمربی تیم ملی فوتبال به خبرنگاران گفت: حمید درخشان سال ها در فوتبال ایران بازی کرده و زمانی که تیم با کمترین امکانات به مسابقات اعزام می شد کاپیتان تیم ملی بود. کی روش با این صحبت ها به همه ما توهین کرده است.

تارنمای اینترنتی «بانک ورزش» هم ۲ روز پس از باخت تیم ملی یادداشتی با عنوان «حمله به پیشکسوتان، ضد حمله ی جدید کی روش» به قلم «مهدی میرزایی» منتشر و انتقادات شدیدی را متوجه سرمربی تیم ملی و رییس فدراسیون فوتبال کرده است. در این یادداشت خطاب به «علی کفاشیان» رییس فدراسیون فوتبال آمده است: جناب آقای کفاشیان، درخشان و قلعه نوعی در بین طرفدران سرخابی جایگاه ویژه یی دارند. مربی تحت امر شما به جای اینکه پاسخگوی نتایج ضعیف خود باشد، ۲ تَن از بهترین پیشکسوتان کشور را مورد نقد و هتاکی قرار داده و شما او را همچنان بهترین می دانید؟

برخی منتقدان کی روش را به فرافکنی و بهانه تراشی برای ناکامی در هدایت تیم ملی متهم کرده اند و وی را یک مربی تمام شده قلمداد می کنند.

در این ارتباط، « جلال چراغپور» کارشناس فوتبال هم در گفت و گوی روز یکشنبه با پایگاه اینترنتی «ورزش۳» با انتقاد از کسانی که نبود امکانات مناسب را دلیل اصلی ناکامی های تیم ملی فوتبال می دانند گفت: کی روش در حالی که می دانست اینجا زمین نداریم اما چرا باز قراردادش را تمدید کرد؟! او می دانست که ما بازیکنی نداریم، امکاناتی نداریم اما چرا باز آمد؟! کی روش سال های آخر فوتبالش را سپری می کند. خود او هم متوجه شد با این مکانیزم ظرفیتش چقدر است.

*** موافقان چه می گویند؟

در جبهه ی موافقان کی روش، برخی در برابر انتقادها به سبک بازی و چیدمان تیم ملی، بر تفکرات و سبک مربی گری وی و نیز اولویت نتیجه گرایی در فوتبال مهر تایید می زنند. آنان با اشاره به بازی های ایران در جام جهانی ۲۰۱۴ می گویند تیم ایران در این بازی ها با چیدمان دفاعی منسجم توانست نتایجی قابل قبول به دست آورد. این گروه با اشاره به نتایج بازی های تیم ملی در مرحله ی گروهی جام ملت های آسیا و گل نخوردن ایران در سه بازی نخست، اشتباه فاحش داور استرالیایی در بازی عراق را دلیل اصلی باز شدن دروازه ی ایران و حذف از رقابت ها می دانند.

عادل فرودسی پور مجری برنامه ی تلویزیونی ۹۰ پس از پیروزی ایران در بازی سوم مقابل امارات متحده ی عربی ضمن تمجید از سبک بازی تیم کشورمان در سخنانی که کنایه های آن متوجه وزیر ورزش و جوانان بود گفت: تیم ملی با شرایط خوبی اعزام نشد اما فکر می کنم در شرایط فعلی که همه حامی این تیم هستند باید پشت هم باشیم، حتی اگر کسی به دنبال رفتن کفاشیان از فدراسیون فوتبال باشد.

وی افزود: احتمال دارد دوباره کی روشی پور یا اجنبی پرست لقب بگیرم ولی معتقدم به خاطر کسب سه امتیاز حساس، عملکرد ایران قابل قبول بوده است.

گروهی از موافقان حضور کی روش، ناکامی های وی را به نبود برنامه ریزی در فدراسیون فوتبال ربط می دهند و بر این باورند که فراهم نشدن امکانات لازم و بازی های تدارکاتی برای تیم ملی از مهمترین دلایل ناکامی در جام ملت های آسیا در استرالیا بوده است.

چندی پیش «حمیدرضا صدر» از کارشناسان فوتبال در یادداشتی که با عنوان «انتظار بازی های تماشایی از ایران نداشته باشید» در پایگاه اینترنتی «ورزش» منتشر شد، نوشت: هر چند ایران در آسیا بالاترین رتبه بندی را به خود اختصاص داده، ولی نوعی بدبینی درباره شانس قهرمانی شان در آسیا احساس می شود. فوتبال ایران در منگنه مسایل سیاسی و مالی تحت فشار فراوان جلو آمده، جایی که پرسش های جدی درباره کیفیت حرفه ای بودن فدراسیون فوتبال ایران هم مطرح شده. باید بگویم مربی تیم کارلوس کی روش چندان اغراق هم نکرده که گفته: «… ما در آسیا رتبه بندی یک را به خود اختصاص داده ایم، ولی وقتی پای چگونگی آماده سازی و بازی های تدارکاتی پیش می آید آخرین تیم بشمار می رویم. »

برخی از موافقان کی روش، منتقدان وی را افرادی قلمداد می کنند که از روی بغض و حسد از این مربی بزرگ انتقاد می کنند. «امیر حاج رضایی» از کارشناسان فوتبال کشورمان بعد از مسابقات جام جهانی در گفت و گویی با سایت تحلیلی «مثلث» ناکامی کی روش در مسابقات جام جهانی را موجب قدرت گرفت جریان لمپنیزم دانست.

فرهاد مجیدی بازیکن و کاپیتان سابق تیم فوتبال استقلال هم پس از شکست تیم ملی از عراق با انتشار مطلبی در صفحه مجازی خود به حمایت از سرمربی تیم ملی فوتبال ایران پرداخته و نوشت: از تماشای نمایش های غرورانگیز شما در جام ملت های آسیا لذت بردم. تیمی که نقشه هایش برای موفقیت، فنی بود و نه مافیایی، اما بدون تردید به حقارت و حسادت قلب های سیاه اهمیت نمی دهند و مطمئن باشید میزان، رضایت خاطر میلیون ها ایرانی است.

حمایت برخی ستاره های فوتبال از کی روش در شبکه های اجتماعی تنها به مجیدی ختم نشد بلکه «علی دایی» مهاجم و سرمربی سابق تیم ملی نیز روز یکشنبه در دفاعی تمام قد از سرمربی کنونی تیم ملی در صفحه ی شخصی اش نوشت: خالی کردن پشت کی روش و تیم ملی بدترین کار ممکن در این برهه است.

شماری از کارشناسان، عملکرد سرمربی تیم ملی را حرفه یی قلمداد کرده و مدیریت وی در کنترل بازیکنان را ستوده اند. آنان بر این باورند کی روش متخصص مهار مشکلات حاشیه یی است، زیرا بسیاری از مربیان دنیا نمی توانند از پس بازیکنانی چون کریمی، رحمتی و جباری برآیند.

خبرگزاری «مهر» ۲۳ دیماه یعنی چهار روز پس از آغاز جام ملت های آسیا در تحلیلی ورزشی با عنوان «کی روش و پایان بازیکن سالاری در تیم ملی» درباره ی کارنامه ی سرمربی تیم ملی در زمینه ی مبارزه با بازیکن سالاری نوشت: کی روش هم می توانست با دعوت از رحمتی و جباری و عقیلی و …ستاره دار باشد اما او ستاره لازم ندارد بلکه مردانی می خواهد که تیم باشند نه یک سری ستاره وگرنه می توانست جباری را به میدان بیاورد و کار را راحت تر انجام بدهد. در واقع کی روش روشی را که مربیان ایرانی باب کرده بودند که تنها باید ستاره بخرند تا موفق باشند از بین برد و تیمش را بدون آنها به جام ملت ها برد.

*** پایان سخن

جام ملت های آسیا ۲۰۱۵ برای ایران به پایان رسید و حسرت قهرمانی در این مسابقات ۴۳ ساله شد. مسوولان ورزش و اهالی فوتبال در دوره هایی مکرر ناکامی و پس از شکست های تلخ چندین روز به دنبال مقصر گشته اند و در پایان با اخراج سرمربی یا چند جابجایی، این ناکامی ها را تسکین داده اند.

پس از ناکامی فوتبالی اخیر نیز تحلیل های فراوانی در زمینه ی بررسی چرایی این ناکامی ارایه شده که بخشی از آن معطوف به ناکارآمدی و ضعف کی روش است. البته برخی کارشناسان و صاحبنظران فوتبال نیز در برابر انتقادها از سرمربی تیم ملی، به دفاع از کارکردهای فنی وی پرداخته اند.

صرف نظر از تصمیم های مربوط به ماندن یا رفتن کی روش در فوتبال ایران، وضعیت تدارک تیم ملی برای رقابت های جام ملت های آسیا گوشه یی از مشکلات و نابسامانی های فوتبال ما را به نمایش گذاشت؛ مشکلاتی که به باور بسیاری از ناظران نقشی انکارناپذیر و حتی اصلی در حسرت های فوتبالی کشورمان دارد.

ایران یکی از کشورهایی است که از لحاظ استعدادهای فوتبالی در قاره ی کهن کم نظیر است اما به دلیل نبود امکانات و برنامه ریزی های لازم در سال های گذشته در سطح فوتبال باشگاهی و ملی موفقیت چندانی به دست نیاورده است. همین مساله سبب شده نتوان قضاوتی روشن در زمینه ی عملکرد مربیانی چون کی روش به عمل آورد و کارنامه ی وی را با محک یا پیمانه یی به قاعده سنجید.